Piyano (veya nadir olarak kullanılan İtalyanca ismiyle Pianoforte), tuşlu bir çalgıdır.
Piyanoda ses, teller vasıtasıyla elde edilir. Piyanonun tuşlarına basıldığında içindeki tahta çekiç tellere vurarak sesi oluşturur. Tahta çekicin tellere vurmasından dolayı piyano vurmalı müzik aleti diye de anılır. Piyano klasik ve caz müzikte yaygın olarak kullanılır. Solo performanslar, oda müziği, eşlik, bestecilik ve prova için oldukça uygun bir enstrümandır. Piyano taşınabilir bir enstrüman olmamasına ve genelde pahalı olmasına rağmen çok yönlülüğü ve aynı anda birçok yerde bulunma özelliği ile dünyanın en yaygın olarak kullanılan enstrümanlarından biridir.
İlk piyano 1700’lü yıllarda İtalya, Floransa’da Bartolomeo Cristofori tarafından yapıldı. Cristofori’nin en büyük başarısı, piyanonun temel mekanik sorunu olan, çekicin tellere vurması anında sesin çekicin etkisi ile sönümlenmemesi ve çekicin çok çabuk bir şekilde tellerden ayrılarak notanın yeniden çalınabilmesi sorununa bir çözüm üretmesidir. Öldüğü 1732 yılına dek 20 civarında piyano üretti.
Bunlar piyano hakkında genel olarak söylenebilecekler. Bir de piyano eğitiminin çocuklara fark ettirmeden kazandırdıklarını ele alalım. Piyano eğitimi ile öğrenilen sadece nota ve müzik değildir. Piyano eğitimi çocuklara daha sonraki yaşamlarında kendilerine büyük avantajlar sağlayacak birçok beceri kazandırır. Ayrıca zeka gelişimine de büyük katkısı olduğu hakkında görüşler vardır. Türkiye’de müziğin zekâ üzerine etkilerini araştıran Mimar Sinan Üniversitesi Devlet Konservatuvarı profesörü Filiz Ali bu görüşü destekler nitelikte konuşuyor: “Müzik ne kadar soyut görünse de son derece bilimsel ve matematiksel. Müziğin içinde bir matematik var. Notalar, solfej hepsi matematik üzerine kurulu. Ve piyano çalmak da matematiksel düşünmeye benziyor. Hem beyni hem bedeni çalıştıran piyano, notaları algılayan beynin tuşlara dokunan parmaklara, pedallara basan ayağa emir vermesiyle bir koordinasyon oluşturur. Bu da beynin birden fazla bölgesini çalıştırarak çok yönlü düşünmeyi ve bağlantılar kurmayı sağlar, beynin kullanımını geliştirir.”
Bunlar dışında piyanonun kattığı becerileri şöyle sıralayabiliriz:
1- Konsantrasyon süresini uzatır
2- Vücut koordinasyonunu geliştirir
3- Hızlı okuma becerisi kazandırır
4- Dil ve müzik bağlantısı gelişir
5- Beyine sayısal zeka yükler
6- Çalışma disiplini elde edilir
7- Hafıza ve yaratıcılık duygusu gelişir
8- Kendine güven duygusu otomatikman yüklenir
9- Vücudun farklı kas bölümlerinin aynı anda hareket etmesi sağlanır
Ebru Gül BUDAK
Müzik Öğretmeni
